Straf in omgevingsrecht

Het omgevingsrecht is een onderdeel van het bestuursrecht. Omdat grond en ruimte schaars zijn, heeft de overheid belangrijke bevoegdheden om het gebruik daarvan te regelen. Op macroniveau worden bepaalde gebieden bestemd voor bepaalde functies, zoals wonen, handel, landbouw, recreatie, industrie, natuur, … Dit is bepalend voor de vraag waar uw bedrijf zich kan vestigen. Op microniveau hangen bijvoorbeeld een heel aantal handelingen en/of activiteiten af van een voorafgaande vergunning. Het bestuur moet dan de impact van uw activiteiten of bouwproject op de omgeving beoordelen na het doorlopen van een procedure. Het is niet ongewoon dat omwonenden bezwaar indienen tegen uw project en/of uw vergunning proberen aanvechten via een gerechtelijke procedure. De overheid kan ook sanctionerend optreden bij overtredingen die omgevings- of milieuoverlast kunnen veroorzaken. In onze sterk gejuridiseerde samenleving krijgen veel ondernemingen op dit vlak dus te maken met allerlei valkuilen. Ons kantoor heeft een ruime expertise om uw onderneming hierin bij te staan.

Planinstrumenten, planschade en planbaten

Vergunningverlening

Handhaving

Bodemverontreiniging, bosdecreet, onroerend erfgoed, energie en andere sectorale regelgeving

Projectontwikkeling en vastgoed

Planinstrumenten, planschade en planbaten

De overheid stelt ruimtelijke structuur- en beleidsplannen en uitvoeringsplannen vast.
In structuur- en beleidsplannen ontwikkelt de overheid haar strategische visie en kader voor de toekomstige gewenste ruimtelijke structuur. In uitvoeringsplannen legt ze de bestemming van een bepaald gebied vast en stelt ze voorop welke stedenbouwkundige voorschriften binnen dat gebied van toepassing zijn.
Vooral laatstgenoemde plannen kunnen een vergaande invloed hebben op uw eigendom, zowel wat betreft de bestemming als de bebouwingsmogelijkheden.

Vooraleer u een eigendom aankoopt om uw activiteiten te beoefenen, gaat u dan ook best na welke planinstrumenten het gebied ordenen. Deze instrumenten bepalen immers of de beoogde activiteiten die u wilt beoefenen ook stroken met de bestemming van het gebied. Dit lijkt evident, maar is dat verre van … Het kantoor heeft een ruime expertise in het adviseren van ondernemingen en begeleidt hen bij het bekomen van de nodige vergunningen. Ook wanneer u in het kader van uw activiteiten diverse onroerende goederen aanhoudt, zorgt u best voor een goede opvolging van mogelijke planinitiatieven van de overheid, en treedt u (wanneer nodig) best tijdig op om uw rechten maximaal te vrijwaren. Het kantoor staat ondernemingen bij in hun contacten met het bestuur, evenals bij procedures over de nietigverklaring van planinstrumenten en of het bekomen van een planschadevergoeding.

Meest gestelde vragen

    • Wij zijn een onderneming actief in de verwerking van afvalstoffen en wensen onze activiteiten te ontwikkelen op een perceel gelegen binnen een KMO-zone. Zijn onze activiteiten per definitie in overeenstemming met die bestemming?
    • Wij hebben diverse gronden in woonuitbreidingsgebied in onze portefeuille. Zijn deze gronden onmiddellijk ontwikkelbaar? Moet er een woonbehoefte aangetoond worden?
    • Ons bedrijf ligt in een zone die niet voor bedrijvigheid bestemd is, waardoor er weinig tot geen toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden zijn. Kunnen wij het initiatief nemen om de bestemming van onze eigendom te laten wijzigen? Kan een ruimtelijk uitvoeringsplan worden vastgesteld in functie van één belanghebbende?
    • Wij wensen in het kader van onze landbouwactiviteiten een nieuwe veestal te bouwen. Deze zou komen te staan in landschappelijk waardevol agrarisch gebied. Hypothekeert dit onze mogelijkheid om een vergunning te bekomen?
    • Ingevolge de vaststelling van een ruimtelijk uitvoeringsplan wordt onze eigendom deels gelegen in woongebied en deels in woonuitbreidingsgebied, herbestemd tot natuurgebied. Kunnen wij ons verzetten tegen de definitieve vaststelling van dit plan? Op welke gronden? Hebben wij recht op een planschadevergoeding?
    • Vormt een structuurplan een beoordelingsgrond voor een omgevingsvergunningsaanvraag?

Vergunningverlening

Het omgevingsrecht is zo vormgegeven dat elk ruimtegebruik principieel verboden is, tenzij een voorafgaande afwijking (vergunning) bekomen wordt of de handelingen of activiteiten aangemeld worden. Sinds kort voorziet Vlaanderen een geïntegreerd vergunningstraject waarin zowel de stedenbouwkundige aspecten als o.a de milieuaspecten betrokken worden in één en dezelfde aanvraag.

Als onderneming kunt u geconfronteerd worden met talloze vragen over vergunningverlening. Deze regelgeving wijzigt regelmatig, zowel op materieel als op procedureel vlak. Ook de rechtspraak staat niet stil, maar evolueert – zeker wat de mogelijke milieueffecten die een aanvraag eventueel samen met andere aanvragen, kan teweegbrengen – zeer snel onder invloed van Europa.

Het kantoor heeft een jarenlange expertise in de begeleiding van ondernemingen op het gebied van vergunningverlening, zowel wat de stedenbouwkundige als de milieutechnische aspecten betreft. Deze expertise gaat van overleg met besturen en omwonenden, tot het voeren van procedures ten overstaan van het bestuur en de Raad voor Vergunningsbetwistingen.

Meest gestelde vragen

    • Is onze aanvraag project-MER-plichtig? Volstaat een project-m.e.r.-screeningsnota? Aan welke vereisten moet een project-m.e.r.-screeningsnota voldoen?
    • Onze eigendom is gelegen in Habitatrichtlijngebied. Wat betekent dit?
    • Vanaf wanneer mogen wij gebruik maken van onze vergunning?
    • Kunnen wij nog wijzigingen doorvoeren aan onze plannen lopende de procedure?
    • Wij zijn projectontwikkelaar en wensen een grootschalig appartementencomplex te voorzien op een perceel grond. Dit perceel wordt ruimtelijk geordend door een oud BPA. Kunnen wij van de voorschriften van dit BPA afwijken?
    • Wij willen in een binnengebied dat ligt in woongebied een verkaveling ontwikkelen. De omliggende percelen zijn eerder grote percelen. In het binnengebied wensen wij in te zetten op verdichting en verhoging van het ruimtelijk rendement. Hoe motiveren wij best onze aanvraag?
    • Wat zijn de gevolgen wanneer wij een vergunning uitvoeren die achteraf door de Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigd wordt?
    • Wij zijn een onderneming actief in de verwerking van afvalstoffen en wensen onze activiteiten te ontwikkelen op een perceel gelegen binnen een KMO-zone. Zijn onze activiteiten per definitie in overeenstemming met die bestemming?
    • Wij hebben diverse gronden in woonuitbreidingsgebied in onze portefeuille. Zijn deze gronden onmiddellijk ontwikkelbaar? Moet er een woonbehoefte aangetoond worden?
    • Wij wensen in het kader van onze landbouwactiviteiten een nieuwe veestal te bouwen. Deze zou komen te staan in landschappelijk waardevol agrarisch gebied. Hypothekeert dit onze mogelijkheid om een vergunning te bekomen? Strooit het Vlaams Stikstofbeleid roet in het eten?
    • Wij willen een grootschalig woningbouwproject realiseren op enkele percelen. Moeten wij voorafgaandelijk een omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden aanvragen of kan een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen aangevraagd worden?
    • Onze aanvraag gaat gepaard met de aanleg van nieuwe wegen? Wie is daarvoor bevoegd?
    • Kunnen wij beroep instellen tegen de beslissing van de gemeenteraad inzake de zaak van de wegen?
    • Wanneer is een passende beoordeling vereist? Moet een omgevingsvergunning voor ingedeelde inrichtingen en/of activiteiten (IIOA) overgedragen worden?
    • Kunnen wij een afwijking vragen van de milieuvoorwaarden?
    • Aan welke milieuvoorwaarden is de exploitatie van een windturbine onderworpen?

Handhaving

Het omgevingsrecht is de laatste jaren voortdurend in evolutie, net als het beleid dat toeziet op de naleving van de vele complexe handhavingsregels en maatregelen. Denk maar aan gerechtelijke of bestuurlijke herstelmaatregelen, stakingsbevelen, bestuurlijke geldboeten enz. …
Omwille van de complexiteit van deze regelgeving en de vergaande maatregelen en boeten die u riskeert, contacteert u best onmiddellijk een specialist.

Meest gestelde vragen

    • Kan een bouwmisdrijf verjaren?
    • Door wie kan een bestuurlijke maatregel gericht op het herstel van het leefmilieu opgelegd worden?
    • Na een inspectiebezoek heb ik een aanmaning ontvangen. Kan ik nog vermijden dat de inspectie een proces-verbaal opstelt?
    • Ik moet een bestuurlijke geldboete betalen. Kan ik daarnaast ok nog veroordeeld worden tot herstel van de plaats in de oorspronkelijke toestand?
    • Wat is het verschil tussen een milieu-inbreuk en een milieumisdrijf?
    • Ik heb een meerwaarde moeten betalen. Betekent dit dat de wederrechtelijke constructie vergund is?
    • Kan ik beroep aantekenen tegen de bestuurlijke geldboete die werd opgelegd?
    • Onze naaste buren dienen klacht in wegens milieuhinder (stofhinder, geluids- en trillingsoverlast, geurhinder, slagschaduw ..). Hoe pakken wij dit aan?
    • Onze naaste buren dienen klacht in omwille hinder ingevolge onze exploitatie. Wij leven thans alle milieuvoorwaarden strikt na en er werd nooit een proces-verbaal opgesteld door de inspectie. Kunnen de buren ons iets maken?
    • Ik heb een bouwovertreding begaan, die niet in aanmerking komt voor een regularisatievergunning. Kan ik wel een aanvraag tot minnelijke schikking indienen?
    • Kan ik nog een regularisatievergunning aanvragen wanneer reeds een gerechtelijke herstelmaatregel werd uitgesproken?
    • Ik heb vergunningsplichtige werken uitgevoerd zonder over een vergunning te beschikken. Kan ik veroordeeld worden om tot herstel (afbraak) over te gaan?
    • Een inwoner stelt een milieustakingsvordering in namens de gemeente tegen ons bedrijf. Kan dit zomaar?
    • Wij ontvangen een stopzettingsbevel van de handhavingsdiensten. Dit bevel voorziet dat wij onze activiteiten dienen te staken binnen de maand. Kunnen wij hiertegen in beroep gaan? Kunnen wij respijt vragen?
    • Hoe wordt het bedrag van een bestuurlijke geldboete bepaald? Speelt het een rol dat de feiten gepleegd zijn in het kader van professionele activiteiten?
    • Is een architect (mede) aansprakelijk voor een bouwmisdrijf?

Bodemverontreiniging, bosdecreet, onroerend erfgoed, energie en andere sectorale regelgeving

Naast de regels over ruimtelijke ordening en milieu bestaan er tal van sectorale regelgevingen die mee bepalen wat wel of niet toegelaten is en die al dan niet mee in de vergunningsprocedure worden geïntegreerd.
Denk onder andere aan: het bosdecreet, het onroerend erfgoeddecreet, het bodemdecreet en haar uitvoeringsbesluiten, enz. …
Bodemverontreiniging kan bijvoorbeeld zeer vergaande gevolgen hebben. De OVAM kan u verplichten tot sanering over te gaan en de kosten daarvoor kunnen hoog oplopen. Er bestaan echter mogelijkheden om daaraan te ontkomen en mogelijks kunt u een beroep doen op een fonds dat tussenkomt in de kosten voor sanering en onderzoek. Ons kantoor heeft een uitgebreide expertise binnen de diverse sectorale regelgevingen.

Meest gestelde vragen

    • Wij beschikken over een terrein in een industriezone waar wij ons bedrijf wensen te vestigen. Het perceel in kwestie is echter helemaal bebost. Kunnen wij een vergunningsaanvraag voor ontbossen aanvragen? Wat houdt de boscompensatieplicht in?
    • Wanneer moet ik een ontheffing op het ontbossingsverbod aanvragen? Wie is hiervoor bevoegd?
    • Welke verplichtingen rusten op ons als exploitant van een hinderlijke inrichting bij de stopzetting van de exploitatie?
    • Wordt onze grond ingevolge onze exploitatie een risicogrond? Wat zijn de gevolgen van een dergelijke kwalificatie?
    • Ik moet een bestuurlijke geldboete betalen. Kan ik daarnaast ook nog veroordeeld worden tot herstel van de plaats in de oorspronkelijke toestand?
    • Onze naaste buren dienen klacht in omwille van hinder ingevolge onze exploitatie. Wij leven thans alle milieuvoorwaarden strikt na en er werd nooit een proces-verbaal opgesteld door de inspectie. Kunnen de buren ons iets maken?

Projectontwikkeling en vastgoed

Of u nu een projectontwikkelaar, een investeerder in vastgoed of een onderneming actief op een ander domein bent, u wordt vroeg of laat geconfronteerd met een vastgoed gerelateerde kwestie. Het kantoor heeft een ruime expertise bij de begeleiding rond al uw onroerend goed kwesties, gaande van de aankoop, verkoop, verhuring van onroerende goederen, maar eveneens de ontwikkeling van een concreet vastgoedproject. Wij gaan niet alleen vergunningstechnisch na wat de mogelijkheden zijn, maar begeleiden ondernemingen ook bij de vormgeving en structurering van hun project. Het contractenrecht wordt hier gecombineerd met o.a. het zaken- en omgevingsrecht. Het kantoor verzekert een geïntegreerde aanpak.

Meest gestelde vragen

    • Welk zijn de diverse mogelijkheden vanuit het zakenrecht om een project te realiseren?
    • Waarom kiezen voor een opstalrecht? Erfpacht?
    • Voor de ontwikkeling van een project hebben wij een naastliggend perceel grond nodig. Deze mensen zijn niet geneigd om te verkopen, maar willen wel meedoen in ruil voor één van de appartementen in het beoogde nieuwbouwproject. Hoe pakken wij dit contractueel best aan?
    • Wij wensen een omvangrijk project te realiseren in een omgeving met een lage woondichtheid? Hoe motiveren wij onze omgevingsvergunningsaanvraag?
    • Vergunningstechnisch is het beoogde project niet in overeenstemming met de voorschriften van het RUP? Heeft dit consequenties? Moeten wij de aanvraag aanpassen of kan er van deze voorschriften afgeweken worden? Hoe motiveren we dit?
    • Hoe een aankoopbelofte/verkoopbelofte vormgeven?
    • Wat is een optieovereenkomst? Is deze overeenkomst overdraagbaar?
    • Welke waarde heeft een intentieverklaring?
    • Wat zijn de voordelen/nadelen van een gesplitste aankoop met mijn vennootschap als vruchtgebruiker?
    • Wij hebben een projectgrond op het oog, maar willen deze maar aankopen indien we effectief een vergunning bekomen. Hoe pakken we dit aan?
    • Wij wensen samen met een partner een omvangrijk project te realiseren. Hoe kunnen wij op een gedegen wijze vormgeven aan deze samenwerking?
    • Welke informatie moeten wij ter beschikking stellen wanneer wij verkoopspromotie maken?

Wij staan u bij met straf advies

  • Wim Mertens - Gespecialiseerd in Administratief recht en Bestuurs- en Omgevingsrecht<br>wim.mertens@gevaco.be
  • Sarah Houben - Gespecialiseerd in Bestuurs- en Omgevingsrecht<br>sarah.houben@gevaco.be
  • Philippe Dreesen - Gespecialiseerd in Bestuurs- en Omgevingsrecht<br>philippe.dreesen@gevaco.be
  • Stefano Geebelen - Gespecialiseerd in Bestuurs- en Omgevingsrecht<br>stefano.geebelen@gevaco.be
  • Kilian Stulens - Gespecialiseerd in Bestuurs- en Omgevingsrecht<br>Kilian.Stulens@gevaco.be
  • Lars Motmans - Gespecialiseerd in Bestuurs- en Omgevingsrecht<br>lars.motmans@gevaco.be

© 2021 Gevaco advocaten – advocatenkantoor te Beringen